MGCh: Powstanie warszawskie

1. Pojęcia:

plan "Burza"
godzina "W"

2. Daty:

1 VIII 1944 - wybuch powstania warszawskiego
2 X 1944 - koniec powstania warszawskiego

3. Chronologia wydarzeń:

pod koniec 1943 roku wojska radzieckie zaczęły zbliżać się do ziem polskich wypierając Niemców
Armia Krajowa stanęła przed dylematem: jak ustosunkować się do Sowietów, którzy z jednej strony walczą z niemieckim wrogiem, z drugiej zaś odpowiedzialni są za mordy w Katyniu i nie utrzymują kontaktów z rządem polskim w Londynie
ostatecznie postanowiono rozpocząć serię powstań zbrojnych na niemieckich tyłach, by wyzwalać polskie ziemie PRZED pojawieniem się tam wojsk radzieckich i przywitać je jako gospodarze (plan "Burza"
"Burza" na wschodzie zakończyła się klęską - Sowieci zamiast współpracować, więzili Polaków by przejąć nad ziemiami polskimi pełną kontrolę
zbliżanie się wojsk radzieckich do Warszawy sprawiło, że AK postanowiła kontynuować "Burzę" i wywołać powstanie również w stolicy
powstanie wybuchło 1 VIII, powstańcom nie udało zająć się mostów ani Warszawy prawobrzeżnej, czyli wschodniej (Pragi)
Sowieci wstrzymali swoją ofensywę, by pozwolić Niemcom na stłumienie powstania; nie pozwolili też amerykańskim i angielskim samolotom lecącym z posiłkami dla Polaków na międzylądowania na swoich lotniskach
Niemcy przy tłumieniu powstania popełnili straszliwe zbrodnie wojenne (najsłynniejsza to rzeź Woli)
po kapitulacji Polaków (2 X 1944) Niemcy zaczęli systematycznie wyburzać Warszawę lewobrzeżną (zachodnią), do stycznia 1945 ponad 80% stolicy lewobrzeżnej leżało w gruzach
w walkach powstańczych zginęło prawie 200000 mieszkańców Warszawy, ponad 150000 z nich to cywile

4. Do dziś wśród historyków, publicystów i zwykłych Polaków trwa spór o to, czy decyzja o rozpoczęciu powstania była błędem.