Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych

 1. Pojęcia:

• secesja
• Unia
• Konfederacja
• abolicjoniści
• wojna secesyjna
• segregacja rasowa

2. Daty:

• 1860 - wybór Lincolna na prezydenta USA
• 1861 - początek wojny secesyjnej
• 1863 - bitwa pod Gettysburgiem
• 1865 - koniec wojny secesyjnej

2. Przyczyny wojny secesyjnej:

• kwestia niewolnictwa (Południe chciało je zachować, abolicjoniści na Północy znieść
• dualizm w rozwoju gospodarczym USA (uprzemysłowiona Północ kontra rolnicze Południe)
• spór o cła (Północ chciała wysokich ceł, Południe odwrotnie)

3. Droga do wojny:

• antyniewolnicze powstanie abolicjonisty Johna Browna; zakończyło się klęską i egzekucją przywódcy
• zwycięstwo republikańskiego kandydata na prezydenta Abrahama Lincolna w 1860 którego posądzano o chęć zlikwidowania niewolnictwa wywołało secesję Karoliny Południowej, za którą poszło 10 następnych stanów południowych
• w 1861 secesyjne stany ogłosiły powstanie nowego państwa: Skonfederowanych Stanów Ameryki (CSA) z Richmond jako stolicą
• ostrzał Fortu Sumter 1861 ostatecznie już zapoczątkował wojnę

4. Wojna secesyjna 1861 - 1865

• Początkowe zwycięstwa Południa odnoszone dzięki talentom dowódców (szczególnie Roberta Lee)
• bitwa pod Gettysburgiem 1863 (zwycięstwo sił Unii, decydująca bitwa wojny)
• zastosowanie taktyki wojny totalnej przez generałów północy: Philipa Sheridana i Williama Shermana
• kapitulacja generała Lee w Appomattox 1865 faktycznie kończy wojnę, kilka dni później fanatyczny zwolennik Południa dokonał udanego zamachu na prezydenta Lincolna; nie ratuje to resztek sił konfederackich które kapitulują kilka tygodni później

5. Skutki wojny:

• likwidacja niewolnictwa
• przyznanie praw wyborczych czarnoskórej ludności USA
• zniszczenie plantatorskiej struktury gospodarczej Południa
• wzrost potęgi przemysłowej USA

Ślady po razach na plecach niewolnika z Południa USA

Niewolnicy podczas zbioru bawełny, czy też, jak woleli nazywać ją Południowcy, "Króla Bawełny"

Skonfederowane Stany Ameryki (na czerwono terytoria sporne)

Abraham Lincoln po zakończeniu przemowy gettysburskiej

Robert Lee, najsłynniejszy dowódca sił Południa

"Stonewall" Jackson i Lee, dwaj najwybitniejsi generałowie Konfederacji

"I am tired and sick of war. Its glory is all moonshine. It is only those who have neither fired a shot nor heard the shrieks and groans of the wounded who cry aloud for blood, for vengeance, for desolation. War is hell."

Jeden z najsłynniejszych generałów Unii, William Tecumseh Sherman, twórca doktryny wojny totalnej, pogromca Atlanty

Żołnierze Południa pod wojennym sztandarem Konfederacji

Joshua Chamberlain i jego żołnierze na Little Round Top, ludzie którzy zmienili losy wojny powstrzymując siły konfederackie w krytycznym momencie bitwy pod Gettysburgiem

Martwi Konfederaci pod Chancellorsville, cena za zwycięstwo Roberta Lee

Ostatnia szansa Konfederacji, "szarża Picketta" pod Gettysburgiem, po której załamaniu Lee zadecydował o odwrocie

Ulisses Grant, człowiek który złamał Konfederację