MGCh: Panowanie Bolesława Krzywoustego

1. Pojęcia:

zasada senioratu

2. Daty:

1109 - najazd Henryka V na Polskę
1138 - śmierć Bolesława Krzywoustego

3. Władysław Herman, książę Polski po wygnaniu Bolesława Śmiałego uważany jest zazwyczaj za słabego władcę. Oto powody:

ulegał wpływom swoich potężnych urzędników (szczególnie palatyna Sieciecha)
nie potrafił opanować buntu własnych synów, Zbigniewa i Bolesława Krzywoustego
po ich buncie kraj został podzielony na trzy części, a po śmierci Władysława Hermana: na dwie

4. Początek panowania Bolesława Krzywoustego to niemal ciągłe konflikty:

na początek wdał się w wojnę z własnym bratem, Zbigniewem; ostatecznie go pokonał i wygnał do Niemiec
Zbigniew w Niemczech zdołał namówić tamtejszego władcę, Henryka V, do ataku na Polskę (by oddać Zbigniewowi polski tron)
inwazja niemiecka na Polskę zakończyła się porażką, gdyż Niemcy nie potrafili zdobyć silnie umocnionych polskich grodów (Głogowa i Wrocławia)
po jakimś czasie Bolesław pozwolił bratu na powrót do Polski, ale szybko go uwięził i kazał brutalnie oślepić, w rezultacie Zbigniew zmarł
po uporaniu się z bratem, Bolesław w ciągu kilku lat wojen zdołał podbić, a następnie ochrzcić Pomorze (Zachodnie i Gdańskie)

5. Przyczyny spisania testamentu Bolesława Krzywoustego:

książę Bolesław miał aż czterech synów (a już po spisaniu testamentu urodził mu się piąty)
miał w pamięci własny konflikt o władzę ze swoim bratem
bał się więc, że synowie powtórzą to po jego śmierci
stąd pomysł, by podzielić kraj między swoich następców

6. Na czym polegał testament Bolesława Krzywoustego?

po śmierci Bolesława kraj zostanie podzielony między czterech synów (Władysława, Bolesława, Mieszka i Henryka), swoją dzielnicę dożywotnio miała też dostać wdowa po Krzywoustym, Salomea
Pomorze miało pozostać pod władzą rodu Gryfitów, podporządkowane Polsce jako lenno
by te wszystkie księstwa mimo wszystko stanowiły jedną Polskę, jeden z książąt miałby władzę nad pozostałymi; miał być nim senior, czyli najstarszy z rodu
książę senior, prócz własnej dzielnicy, miał otrzymywać po śmierci poprzedniego seniora tak zwaną dzielnicę senioralną, z Krakowem

7. Oto, jak miało wyglądać to w praktyce po śmierci Bolesława Krzywoustego:

"Naszym", wielkopolskim księciem miał więc zostać trzeci z synów Bolesława Krzywoustego, Mieszko Stary.

Pierwszym seniorem (i właścicielem dzielnicy senioralnej) miał zostać najstarszy z synów, Władysław Wygnaniec.

Oto najstarsza zapisana pieśń polska, pieśń wojów Bolesława Krzywoustego którzy przyłączyli do Polski Pomorze.