Powstanie kozackie

 1. Pojęcia:

• Kozacy
• rejestr kozacki
• ugoda w Perejesławiu (perejesławska)

2. Daty:

• 1648 - wybuch powstania kozackiego (Chmielnickiego)
• 1654 - ugoda perejesławska
• 1667 - rozejm w Andruszowie

3. Przyczyny powstania kozackiego na Ukrainie:

• konflikt między prawosławnymi Kozakami a polskimi katolikami
• narastający opór chłopów na Ukrainie przeciw polskim i litewskim magnatom
• zmniejszenie liczby Kozaków rejestrowych przez sejm
• osobisty konflikt Bohdana Chmielnickiego z polskim urzędnikiem

4. Przebieg powstania:

• początkowe zwycięstwa kozackie (np pod Korsuniem, nad Żółtymi Wodami)
• po wstąpieniu na polski tron Jana Kazimierza nastąpiły sukcesy Rzeczpospolitej (np. pod Zbarażem, Beresteczkiem)
• słabnący Kozacy oddali się pod opiekę Rosji (ugoda perejesławska), co włączyło ją do wojny, seria polsko-litewskich porażek
• rozejm andruszowski zakończył wojnę, Rzeczpospolita straciła Smoleńsk, Zaporoże, Kijów i całą Ukrainę na wschód od Dniepru

Kozacy